87-100 Toruń
Polskiego Czerwonego Krzyża 3a
+48 732 556 279
bhpzdrowie87100@gmail.com
Definicja wypadku przy pracy
– za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Nagłe zdarzenie
– przyjęto, iż zdarzenie nagłe zachodzi wtedy, gdy czynnik zewnętrzny powodujący wypadek nie oddziałuje na pracownika dłużej niż przez okres zmiany roboczej.
Przykład:
Zdarzeniem nagłym jest więc zarówno trwający kilka sekund kontakt dłoni stolarza z piłą tarczową, jak i kilkugodzinne oddziaływanie na palacza kotłów centralnego ogrzewania tlenku węgla (czadu).
Przyczyna zewnętrzna
Najprościej rzecz ujmując, można powiedzieć, że przyczyna wewnętrzna pochodzi „z organizmu pracownika”, a zewnętrzna „spoza organizmu pracownika”.
Przyczyną zewnętrzną mogą być:
- urazy spowodowane działaniem elementów ruchomych, luźnych, ostrych i wystających maszyn, urządzeń, narzędzi
- działanie zbyt niskich lub wysokich temperatur (oparzenia, odmrożenia),
- działanie energii elektrycznej (porażenie prądem)
- działanie substancji chemicznych (np. zatrucia)
- urazy spowodowane potknięciem, upadkiem, itp.
- przyczyną zewnętrzną wypadku może być również:
- nadmierne obciążenie fizyczne
- nadmierne obciążenie psychiczne
Pojęcie urazu należy rozumieć szeroko, bowiem mogą to być:
- skaleczenia,
- rany,
- złamania,
- utrata części ciała,
- urazy wewnętrzne,
- oparzenia czynnikiem termicznym lub środkami chemicznymi, odmrożenia,
- zatrucia,
- zakażenia,
- i inne.
Urazy dzielimy na:
- uraz lekki,
- uraz ciężki,
- śmierć.
Z urazem lekkim mamy do czynienia w sytuacji, kiedy poszkodowany, po zakończeniu leczenia (jeżeli oczywiście korzystał ze zwolnienia chorobowego), odzyska pełną sprawność. Np.: złamana ręka, skręcona noga w kostce, rana cięta przedramienia itd.
Uraz ciężki to taki, po którym poszkodowany nie odzyska pełnej sprawności, np. ucięta dłoń, utrata słuchu czy poważne poparzenia termiczne.
Śmierć natomiast może być natychmiastowa, np. śmiertelne porażenie prądem elektrycznym. Ale śmierć może też nastąpić do 6 miesięcy od wypadku i musi być jego konsekwencją. Np. poszkodowany z rozległymi poparzeniami termicznymi trafia do szpitala, gdzie przebiega jego leczenie. Jeśli pacjent po tygodniu, miesiącu, dwóch, sześciu umrze wskutek tych poparzeń, będzie to wypadek ze skutkiem śmiertelnym.
Ciekawostka:
Uznanie urazu zgodnie z definicją wypadku przy pracy nie musi skutkować niezdolnością do pracy (zwolnieniem lekarskim), np. powierzchowne skaleczenia poszkodowanego.
Związek z pracą
Zgodnie z definicją wypadku przy pracy związek z pracą zachodzi:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Zerwanie związku z pracą występuje w szczególności w sytuacji, gdy bez uzasadnienia poszkodowany nie świadczy pracy. Związek zdarzenia z pracą, poza przypadkami wynikającymi wprost z definicji wypadku przy pracy, zostaje jednak zachowany w warunkach, gdy poszkodowany nie świadczy pracy, a wykonuje inne czynności, w tym służące zaspokojeniu jego własnych potrzeb.
Rodzaje wypadków przy pracy:
Wypadek śmiertelny
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773, z późn. zm.) – za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć poszkodowanego w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od wypadku.
Ciężki wypadek
Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773, z późn. zm.) – za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Zbiorowy wypadek
Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773, z późn. zm.) – za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Lekki wypadek przy pracy to każdy inny wypadek niemający znamion wypadku śmiertelnego i ciężkiego.
Postępowanie
-
Udzielenie poszkodowanym pierwszej pomocy.
-
Zabezpieczenie miejsca wypadku.
-
Zawiadomienie o wypadku właściwego okręgowego inspektora pracy i innych organów.
-
Powołanie zespołu powypadkowego.
-
Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
-
Sporządzenie i zatwierdzenie protokołu powypadkowego.
-
Doręczenie protokołu powypadkowego poszkodowanemu.
-
Doręczenie protokołu powypadkowego właściwemu inspektorowi pracy.
-
Zarejestrowanie wypadku.
-
Sporządzenie statystycznej karty wypadku GUS. (Z-KW)
-
Określenie środków i wniosków profilaktycznych.